07-09-2024 | 18:30
Քանի որ օլիմպիական խաղերի բացման հետ կապված աղմուկը շատ էր, ես որոշեցի ուշացումով նայել «խնդրահարույց» դրվագը: Մեծ հարգանք ունեմ այդ ներկայացման մեջ վիրավորանք նկատած քրիստոնյաների եւ մահմեդականների հանդեպ: Բայց ես կապույտ Դիոնիսի կերպարի եւ նրան նվիրված տոնակատարության մեջ Լեոնարդոյի «Վերջին ընթրիքի» ակնարկ չտեսա:
Կոմպոզիցիոն կառուցվածքը, ինչպես նաեւ գործող անձանց շարժումները իմ ընկալամբ ամենեւին չէին հիշեցնում Քրիստոսին եւ առաքյալներին: Բայց, ընդհանուր առմամբ, նման «պերֆորմանսները», ինչպես եւ օրինակ՝ վերջին «Եվրատեսիլի» որոշ կատարումներ, ինձ վրա ծանր տպավորություն են թողնում:
Այդ ներկայացումների մեջ կա «կապը կտրած» ինչ-որ համահարթեցում, հավասարեցում, ռելյատիվիզմ, որն, այո, այսօր թրենդային է, բայց բացարձակապես իմ սրտով չէ: Ինչի՞ մասին է խոսքը:
Ինձ համար գոյություն ունի հստակ հիերարխիա՝ վերեւը եւ ներքեւը, երկինքը եւ երկիրը, անմահը եւ մահկանացուն, սրբազանը եւ աշխարհիկը, գեղեցիկը եւ տգեղը, բարին եւ չարը, պարկեշտ մարդիկ եւ ավազակներ, տաղանդներ եւ միջակություններ, եւ այլն:
Ժամանակակից, ծայրահեղ ձախ մտածողությունը այդ բոլորի մեջ հավասարության նշան է դնում եւ կոչ է անում անսահման «կոռեկտության», որը չի ցանկանում տարբերություն դնել այդ երեւույթների միջեւ:
Ինձ համար կինը կին է, տղամարդը՝ տղամարդ: Մարդը պետք է ունենա հայր եւ մայր: Ամուսնությունը կնքվում է կանանց եւ տղամարդկանց միջեւ: Իհարկե, աշխարհում եւ Հայաստանում կան միլիոնավոր մարդիկ, որոնք այլ կերպ են մտածում: Նրանց նույնպես վերաբերվում եմ ամենայն հարգանքով:
Սակայն ասեմ, թե ինչ վտանգ եմ ես տեսնում այստեղ: Եթե մերժվում է ցանկացած ինքնություն, եթե ամեն ինչ խոսելու եւ պայմանավորվելու վրա է, այսպես ասած՝ սոցիալական կոնստրուկտ է, ապա, այդ սկզբունքը հետեւողականորեն կիրառելու դեպքում, իմ համաքաղաքացիները կարող են գալ այն եզրակացության, որ միեւնույն է՝ իրենք հա՞յ են, թե՞ թուրք, ապրում են Հայաստանո՞ւմ, թե՞ Ադրբեջանում…
Դրա որոշ նախանշաններ ես արդեն իսկ տեսնում եմ մեր հասարակության մեջ: Եվ դա, գուցե վատ չէր լինի, եթե Թուրքիայում եւ Ադրբեջանում ճիշտ նույն ձեւով մտածեին:
Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ