Երբ չկա համակարգային մոտեցում. «Առավոտ»

Այս լուսանկարը ես արել եմ մի քանի օր առաջ Դավիթաշենում, Տիգրան Պետրոսյան փողոցի առաջին «կանգառում», որտեղ ես իջնում եմ՝ ճանապարհս այլ տրանսպորտով շարունակելու համար:
 «Կանգառ» բառը չակերտների մեջ եմ դնում, որովհետեւ այն, ըստ էության, գոյություն չունի: Այն տարածքը, որտեղ մենք՝ ուղևորներս, պետք է ավտոբուսների սպասենք, զբաղեցված է մեքենաներով, եւ մենք կա՛մ վազվզում ենք մայթից երթեւեկելի մաս, կա՛մ էլ հավաքվում ենք երթեւեկելի մասում, որտեղ հաճախ կուտակվում են իրար հետ մրցող ավտոբուսները: Ճիշտ նույն վիճակն է Դավիթաշենի բոլոր մնացած «կանգառներում»: Այս ամենի մասին գրում եմ, որովհետեւ վստահ եմ՝ տրանսպորտի եւ կայանման տեղի վարձը բարձրացնելուց առաջ պետք է լուծել մի քանի խնդիրներ:
 Հակառակ դեպքում նախ՝ պարզ չէ, թե ինչի համար ենք մենք ավելի թանկ վճարում: Երկրորդ՝ եթե խնդիրը երթեւեկությունը բարելավելն է եւ մեր կյանքը թեթեւացնելը, ապա դրական փոփոխությունները պետք է լինեն շոշափելի:
 Իսկ իրականության մեջ, օրինակ՝ Կենտրոնում կայանատեղերի համար աստղաբաշխական (միջին խավի համար) գումար դնելը որեւէ ձեւով չի նպաստել քաղաքի այդ հատվածի «բեռնաթափմանը»: Բարեփոխումների արդյունքում պետք է հստակ լինի, թե որտեղ են «իսկական» կանգառները: Դրանք պիտի համապատասխան տեսք ձեռք բերեն, այլ տրանսպորտային միջոցների կայանելն այնտեղ պետք է խստորեն արգելվի: Կանգառները պետք է կահավորվեն, ունենան չվացուցակներ, լուսատախտակներ, որտեղ գրված կլինի, թե երբ է գալիս այս կամ այն տրանսպորտը (ոչ թե երբ է գնացել, ինչպես մետրոյում է, այլ երբ է գալու): Իմ հեռախոսի մեջ ներբեռնված ուղեվարձը պետք է կիրառելի լինի տրանսպորտի բոլոր տեսակների համար (ներառյալ մետրոն): 
Դրանից հետո միայն կարելի է մտածել ողջամիտ թանկացումների մասին: Ավել փող վերցնելը եւ ոչ մի բան չանելը նույն տրամաբանության մեջ է, ինչ տարիներ առաջ ուղեվարձը 150 դրամ սարքելու փորձերը: Այն հանգամանքը, որ 10 տարի առաջ «ակտիվիզմ» կար, իսկ հիմա չկա, գործի էությունը չի փոխում: Համակարգային մոտեցման բացակայությունը «պատահական» իմպրովիզացիայի տպավորություն է թողնում:
 Բուհերը եւ գիտական հիմնարկները շատ են, եկեք թիվը կրճատենք: «Շատ են» ո՞ր նպատակի համար: Այդ նպատակը ի՞նչ քանակ է պահանջում: Հնարավո՞ր է դա հաշվարկներով ապացուցել: Առանց այդ հարցերին պատասխանելու՝ կարելի է ջութակահարին եւ գինեկոլոգին նույն լսարանում նստեցնել: Շատ ուժեղ «տնտեսվարում» կլինի:

Արամ Աբրահամյան

«Առավոտ»