Հաշվարկը տգիտությունն է

Ինչո՞ւ է Փաշինյանը դիմում հեշտությամբ հերքվող ստերի՝ ՀԱԿ-ի հայտարարության մեջ նման մի հարց կար: Ինձ համար այդ հարցի պատասխանը պարզ է. որովհետեւ նրա սուտն «անցնում է»՝ հասարակության զգալի մասը (եթե չասեմ՝ մեծամասնությունը) այդ սուտն անվերապահորեն ընդունում է որպես ճշմարտություն: Օրինակ, վարչապետն ասում է, որ 1996 թվականի ԵԱՀԿ լիսաբոնյան վեհաժողովը որոշում է ընդունել, որ Լեռնային Ղարաբաղի հարցը պետք է լուծվի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության շրջանակներում:

Ասացեք խնդրեմ, քանի՞ հոգի է google անելու այդ վեհաժողովի մասին նյութերը, որպեսզի համոզվի, որ Լիսաբոնում Արցախի հարցով ոչ նման, ոչ էլ որեւէ այլ որոշում չէր ընդունվել: Մարդիկ հետաքրքրասեր չեն, չեն ցանկանում քննության առնել այն մարդու ասածը, որին ինչ-ինչ ռացիոնալ կամ իռացիոնալ պատճառներով վստահում են, իսկ դա ոչ այլ ինչ է, քան տգիտություն: Հաշվարկը հենց դա է:

Կամ, եթե պաշտոնական քարոզչությունն ասում է՝ Բագրատ սրբազանը հրահանգել էր գրոհել Ազգային ժողովը, հիմնական զանգվածից ո՞վ կպահանջի բերել դրա որեւէ ապացույց՝ ձայնագրություն կամ տեսագրություն: Եթե լսողների մեջ արդեն դրված է հոգեբանական նախադրյալ (psychological attitude), որ Փաշինյանին ընդդիմացող մարդկանց հանդեպ ցանկացած բռնություն արդարացված է, ապա այլեւս ոչ մի բան ստուգելու անհրաժեշտությունը չկա:

Հաջորդ սուտը՝ իբր 2020 թվականից հետո բոլոր ընդդիմադիր շարժումներն ուղղված են պետության դեմ: Հաշվարկը դարձյալ տգետներն են, որոնք կարծում են, թե պետությունը Փաշինյանն է՝ իր աթոռով:

Իրականում պետությունը քո տարածքն է, որի մի մասը գտնվում է թշնամու ձեռքում, քո քաղաքացիներն են, որոնք գերության մեջ են, քո Սահմանադրությունն է, որը թշնամին պահանջում է փոխել: Հետեւաբար, ցանկացած շարժում (անկախ նրանից, թե ինչ վերաբերմունք ունենք այնտեղ ներգրավված դեմքերի հանդեպ), որն ուղղված է տարածքային ամբողջականության պահպանմանը, գերիների վերադարձին, ինքնիշխանությանը, պայքար է հանուն պետության:

Բայց դրա համար պետք է իմանալ, թե ինչ է պետությունը: Իսկ քանի որ դրա վերաբերյալ մոտավոր պատկերացում անգամ չկա, կարելի է «կերցնել» ցանկացած սուտ:

Արամ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ

Լրահոս