10-11-2025 | 15:26
Թեքեյան կենտրոնի դահլիճում կայացավ «ՎԱՀԱՆ ԹԵՔԵՅԱՆ» ամենամյա միջազգային մրցանակաբաշխության ամփոփման արարողությունը և <<Հայրենիքի և Սփյուռքի միջև>> Ֆիլմի շնորհանդեսը, նվիրված մրցանակաբաշխության հիմնադիրներից Երվանդ Ազատյանին։
«Վահան Թեքեյան» միջազգային մրցանակաբաշխությունը «Թեքեյան» կենտրոնում ավանդաբար մեկնարկեց Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդի օրհնության ուղերձով։
«Վահան Թեքեյան» մրցանակաբաշխությունն անց է կացվում 31-րդ անգամ՝ ուշադրության տակ պահելուվ գիտության, մշակույթի, արվեստի, հայագիտության ոլորտներում ի հայտ եկող ստեղծագործությունները:
«Վահան Թեքեյան» մրցանակաբաշխության այս տարվա մրցանակակիրներն են՝ Գրականություն անվանակարգում՝ Հերմինե Ավագյանը <<Կապույտ տանիքներ>> բանաստեղծությունների ժողովածուի համար: Դեկորատիվ-Կիրառական արվեստ անվանակարգում`<<Արցախ Կարպետ ՍՊԸ>>-ն` <<Շուշիի Ծաղկեփունջ>> գորգի համար: Կերպարվեստ անվանակարգում` Ստաս Նամինը <<Սանահին>> գեղանկարի համար: Հայագիտություն անվանակարգում` ավստրիացի գրող, հրապարակախոս Բիրգիտ Կոֆլեր-Բեթշարտը <<Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ>> գրքի համար:
Ի դեպ, այս տարի սահմանվել է նաև <<Բագրատ Նազարյան>> մրցանակ․ Այն տրվեց Արմեն Այվազյանին` <<Հայոց զորքը Արցախում 1722-1735թթ>> գրքի համար։
«Գրականություն» անվանակարգում հանձնաժողովը՝ բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ Աելիտա Դոլուխանյանի գլխավորությամբ, լավագույն ստեղծագործություն է ճանաչել արցախցի բանաստեղծուհի Հերմինե Ավագյանի «Կապույտ տանիքներ» ժողովածուն։
Հերմինեն Արցախից բռնագաղթած այն հազարավոր հայերից մեկն է, որn իր Հայրենիքի, իր ծննդավայրի հուշն ու կարոտը սրտում անթեղած է ապրում։
Հայոց ցեղասպանության հետևանքները մինչև հիմա ենք կրում՝ արդարության, մեր Հայրենիքը մեզ վերադարձնելու պահանջով, նաև երբեմն-երբեմն արդարադատությունը սեփական ձեռքերով վերականգնելու հերոսապատումներով՝ «Նեմեսիս»։
Ավստրիացի Բիրգիտ Կոֆլեր-Բեթշարտը գրել է «Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ» գիրքը. «Նեմեսիսը» և Սողոմոն Թեհլիրյանի դատավարությունը՝ օտարազգի հեղինակի աչքերով։
Ավստրիացի գրողի «Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ» գիրքն արժանացավ «Վահան Թեքեյան» մրցանակի։ Հեղինակը պատմեց իր հետազոտական աշխատանքի մասին, ինչու է հայկական թեման արժանացել իր ուշադրությանը։
«Իմ հայ ընկերներից շատերը «Նեմեսիսի» անդամների ժառանգներն են, որոնց շնորհիվ էլ հնարավոր դարձավ իմ գրքի հայերեն թարգմանությունը։ Ես հայ չեմ, բայց ինձ հետաքրքրել է այս թեման, որովհետև դրա հիմքում կա իրավունքի խնդիր։ Լեմկինն ասել է՝ ինչու մեկ հոգու սպանությունը համարվում է սպանություն, իսկ միլիոնավոր մարդկանց սպանությունը՝ ոչ։ Սա հենց ցեղասպանությունն է, որը եթե չի պատժվում առաջանում է անպատժելիություն, ու ցեղասպանությունները շարունակվում են»,-մրցանակն ստանալիս ասաց Բիրգիտ Կոֆլեր-Բեթշարտը ։
«Վահան Թեքեյան» մրցանակ՝ արվեստի ոլորտի ներկայացուցիչներին։
Քաղաքական հայտնի գործիչ Անաստաս Միկոյանի թոռը՝ գրող, նշանավոր երաժիշտ, պրոդյուսեր Ստաս Նամինը նաև ստեղծագործում է կերպարվեստի ասպարեզում։ Փոքր տարիքում հաճախ է եղել Հայաստանում, զմայլվել մեր բնությամբ ու պատմամշակութային կոթողներով։ Սանահինն առանձնապես է տպավորել նրան։ Ահա և ծնվել է «Սանահին» գեղանկարը, որը «Կերպարվեստ» անվանակարգում արժանացավ «Վահան Թեքեյան» մրցանակի։«Դեկորատիվ- կիրառական արվեստ» անվանակարգում հանձնաժողովն ընտրել է «Արցախ կարպետ» ընկերության «Շուշիի ծաղկեփունջ» գորգը։
Այս տարի սահմանվել է «Բագրատ Նազարյան» մրցանակ։ Հայագիտության ոլորտում հետազոտական, ժողովրդագրական ահռելի ուսումնասիրություն է կատարել քաղաքագիտության դոկտոր, պատմաբան Արմեն Այվազյանը։ Նրա «Հայոց զորքը Արցախում 1722-1735 թվականներին» մենագրությունն աժանացավ «Բագրատ Նազարյան» մրցանակին։
Արմեն Այվազյանը ներկայացրեց իր գիրքը՝ ինչպես է 18-րդ դարի սկզբներին Արցախում ձևավորվել հայոց բանակը։
Գիտության, մշակույթի, հայագիտության բնագավառները մշտապես պահելով ուշադրության կենտրոնում՝ թեքեյանցիները այսկերպ ամրացնում են Հայաստան-Սփյուռք կամուրջը՝ նաև կարևորելով միջազգային կապերն ու համագործակցությունը։ Այս սկզբունքով է ապրել ու ստեղծագործել գրող, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ, մեծ թեքեյանցի երջանկահիշատակ Երվանդ Ազատյանը, որը նաև կանգնած է «Վահան Թեքեյան» մրցանակաբաշխության ակունքներում։
Դիանա Մարկոսյանի պատրաստած «Հայրենիքի և Սփյուռքի» միջև փաստավավերագրական ֆիլմը մրցանակաբաշխության ավարտին ցուցադրվեց՝ որպես հարգանքի տուրք ու գնահատանք Երվանդ Ազատյանի վառ հիշատակին։