15-09-2024 | 15:41
Ինչպես Խորհրդային, այնպես էլ անկախ Հայաստանում լայն զանգվածների ներկայացուցիչները «վարժապետ» բառն արտասանում էին քամահրանքով, հեգնանքով: Ակնարկում են, որ մարդն այս կյանքում չի կայացել, եւ միակ բանը, որը նրան բաժին հասավ, դպրոցի ուսուցիչ կամ բուհի դասախոս լինելն է: Եկեք ինքներս մեզ չխաբենք եւ խոստավանենք, որ հենց այդպիսին է հասարակական վերաբերմունքը:
Այդ ամենը՝ ի հեճուկս այն հանգամանքի, որ թե՛ 1991-ից առաջ, եւ թե՛ դրանից հետո բարձր ամբիոններից ամպագոռգոռ բառեր են ասվում ուսուցչի դերի մասին: Առաջարկվող լուծումները բավականին պարզունակ են՝ «շատ փող տվեք ուսուցիչներին, որ նրանց հարգեն»: Կամ՝ իշխանական տարբերակը՝ «կամավոր ատեստավորում թող անցնեն եւ հարստանան»: Մի կողմ թողնենք այն հանգամանքը, որ շատերը չեն վստահում այդ «կամավոր ատեստավորման» համակարգի օբյեկտիվությանը:
Բայց ուսուցիչների, դպրոցի նկատմամբ վերաբերմունքի պատճառներն ավելի շատ են եւ ավելի խորը: Պատճառների թվում կա նաեւ ուսուցիչների մի մասի վարվելակերպը եւ լուրջ վերահսկողության բացակայությունը: Ի վերջո, եթե ես 45 րոպե նստեմ ինձ համար գիրք կարդամ, երեխաներն էլ «խորանան» իրենց հեռախոսների մեջ, ապա դժվար թե դրա վրա որեւէ մեկը լուրջ ուշադրություն դարձնի: Դարձյալ եկեք թղթաբանությամբ չխաբվենք:
Բայց պետությունը նույնպես, բացի զուտ նյութականից, դպրոցն այլ խնդիրների առաջ է կանգնեցնում: Նկատի ունեմ չափորոշիչներ որոշելու, դասագրքեր ստեղծելու, ինչպես նաեւ դրանք հրատարակելու կասկածելի մեխանիզմները: Հումանիտար առարկաների չափորոշիչներում (մնացածի մասին չեմ կարող դատել) նկատվում է մի կողմից ցանկություն՝ համապատասխանեցնել առարկաները 2018 թվականի «հեղափոխական» պահանջներին, մյուս կողմից՝ նույնիսկ այդ պահանջների սահմաններում կատարած, մեղմ ասած, ոչ այնքան բարեխիղճ աշխատանքը:
Դասագրքերի թերությունների մասին ամեն օր է խոսվում՝ չկրկնենք: Արձանագրենք միայն, որ այդ թերությունները ոչ թե մասնավոր են, այլ հայեցակարգային: Բայց եկեք մի պահ դա էլ մի կողմ դնենք: Արդեն երկրորդ տարին է, որ մի շարք դասագրքեր (այս տարի՝ 13 դասագիրք) աշակերտները չեն ունենալու՝ պետության անհստակ աշխատանքի պատճառով դրանց տպագրությունն ուշանում է: Որքան գիտեմ, նման բան չկար նույնիսկ 1992-94 թվականների պատերազմի ժամանակ: Եթե ոմանց թվում է, որ աշակերտներն ու նրանց ծնողները նման վերաբերմունքը չեն նկատում, ապա նրանք սխալվում են:
Արամ Աբրահամյան