Ինչպես է Ադրբեջանն առնչվում Ֆրանսիային և Նոր Կալեդոնիային

Ֆրանսիան Ադրբեջանին մեղադրել է իր անդրծովյան տարածքի՝ Նոր Կալեդոնիայի ներքին գործերին միջամտելու մեջ։

Չնայած կասպիական պետության և Ֆրանսիայի խաղաղօվկիանոսյան տարածքի միջև հսկայական աշխարհագրական և մշակութային հեռավորությանը, գանգատը հյուսված է պատմական, քաղաքական և դիվանագիտական ​​հակասությունների բարդ սարդոստայնի վրա:

Ավստրալիայի և Ֆիջիի միջև ընկած Նոր Կալեդոնիան ֆրանսիական տարածք է, որը պատմականորեն անկախություն է ձգտում: Euronews-ը հայտնել է, որ Նոր Կալեդոնիայում վերջին անկարգությունների պատճառ է դարձել ընտրական նոր օրենքը, ինչը արշիպելագի բնիկներն ընկալել են որպես խտրական։

Օրենքը թույլ է տալիս մարդկանց, ովքեր առնվազն տասը տարի ապրել են Նոր Կալեդոնիայում, քվեարկել տեղական ընտրություններին, ինչը անկախության կողմնակիցների կարծիքով կփոշիացնի կանակների ձայնը:

Ֆրանսիայի ներքին գործերի նախարար Ժերալդ Դարմանինը հրապարակավ հայտարարել է, որ Ադրբեջանը Չինաստանի և Ռուսաստանի հետ միասին միջամտում է Նոր Կալեդոնիայի ներքին գործերին։ «Սա ֆանտազիա չէ. Սա իրականություն է»,- France 2 հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում ասել է Դարմանինը՝ ընդգծելով մեղադրանքների լրջությունը։

Ֆրանսիայի կառավարությունը մատնանշում է այդ տարածքի համար անկախության օգտին ցույցերի և Բաքվի հետ առնչվող խմբերի կողմից անջատականներին աջակցելու ժամանակ ադրբեջանական դրոշների հանկարծակի հայտնվելը: Ադրբեջանը կտրականապես հերքում է իր առնչությունը՝ մեղադրանքներն անհիմն անվանելով։ «Մենք հերքում ենք Ադրբեջանի և Կալեդոնիայի ազատության պայքարի առաջնորդների միջև որևէ կապ», - հայտարարել է Ադրբեջանի ԱԳՆ խոսնակ Այխան Հաջիզադեն:

Այս պատմության կարևոր տարրը 2023 թվականի հուլիսին Ադրբեջանում անցկացված համաժողովի ժամանակ ստեղծված Բաքվի նախաձեռնող խումբն է, որը ներառում է անկախության ձգտող ֆրանսիական տարբեր տարածքների անդամներ, նպատակ ունի աջակցելու Ֆրանսիայի դեմ հակագաղութային շարժումներին։

Խումբը համերաշխություն է հայտնել կանակի ժողովրդին և դատապարտել Նոր Կալեդոնիայում ընտրական վերջին բարեփոխումները։ «Մենք համերաշխ ենք մեր կանակ ընկերների հետ և աջակցում ենք նրանց արդար պայքարին», - հայտարարել է Բաքվի նախաձեռնող խումբը:

Ֆրանսիայի և Ադրբեջանի միջև լարվածությունը դուրս է գալիս Նոր Կալեդոնիայի սահմաններից. Ֆրանսիան Հայաստանի ավանդական դաշնակիցն է՝ Ադրբեջանի պատմական հակառակորդը, հատկապես վիճելի Լեռնային Ղարաբաղի հարցում։

2020 թվականի պատերազմից և դրան հաջորդած ադրբեջանական հարձակումից հետո՝ 2023 թվականին Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ վերահսկողությունը վերականգնելու նպատակով, Ֆրանսիան բացահայտորեն աջակցեց Հայաստանին։

Այս աջակցությունը ներառում է պաշտպանական համաձայնագրեր և ռազմական տեխնիկայի մատակարարումներ, ինչը մեծացնում է թշնամանքը Ադրբեջանի կողմից։ Դարմանենն Ադրբեջանը անվանել է «բռնապետություն»՝ ընդգծելով խոր անվստահությունը։

Ֆրանսիան Ադրբեջանին միաժամանակ մեղադրել է իր տարածքում իրավիճակը ապակայունացնելու նպատակով ապատեղեկատվական արշավներ իրականացնելու մեջ։ Սոցցանցերում ադրբեջանամետ հաշիվներն առնչվում էին Նոր Կալեդոնիայում ֆրանսիական ոստիկանության գործողությունների մասին կեղծ նյութերի տարածմանը։

Ֆրանսիական կառավարության աղբյուրը վկայակոչել է «բավականին լայնածավալ քարոզարշավ, որի ընթացքում ստեղծվել է մոտ 4000 հրապարակում», որոնց նպատակն է բռնություն և անվստահություն հրահրել։

Դա տեղի է ունեցավ այն բանից հետո, երբ Ֆրանսիան ապրիլին հետ կանչեց Ադրբեջանում իր դեսպանին, իսկ նախագահ Մակրոնն ափսոսանք հայտնեց Բաքվի գործողությունների համար՝ հույս հայտնելով, որ ադրբեջանցիները կհստակեցնեն իրենց մտադրությունները: 

Թեև Նոր Կալեդոնիայում Ադրբեջանի ուղղակի հետաքրքրությունը կարող է մտացածին թվալ, այն տեղավորվում է ավելի լայն ռազմավարության մեջ, որն ուղղված է Ֆրանսիայի գաղութային ժառանգության դեմ պայքարին և անջատողական շարժումներին աջակցելուն:

Հակագաղութային տրամադրություններին միանալով, ըստ փորձագետների, Ադրբեջանը ձգտում է դիրքավորվել որպես ազատագրական շարժումների պաշտպան՝ միաժամանակ վարկաբեկելով Ֆրանսիային միջազգային ասպարեզում։

Այս ջանքերը դիտվում են որպես ավելի լայն աշխարհաքաղաքական մանևրումների մի մաս, ներառյալ Ֆրանսիայի իմիջը արատավորելու Ադրբեջանի ջանքերը, ինչի մասին վկայում է Օլիմպիական խաղերն ընդունելու Ֆրանսիայի ունակության դեմ նրա ենթադրյալ ապատեղեկատվական արշավը:

Աճող լարվածությունը հանգեցրեց հետագա հետևանքների։ Ֆրանսիայի սպորտի նախարարը անվտանգության նկատառումներից ելնելով չեղարկեց Օլիմպիական ջահի ճանապարհորդությունը Նոր Կալեդոնիայով, ինչը նաև արտացոլում է անկարգությունների ծանրությունը և օտարերկրյա միջամտության մեղադրանքները:

Նոր Կալեդոնիայում Ադրբեջանի մասնակցությունը անկարգություններին բազմակողմանի խնդիր է, որի արմատները ավելի լայն աշխարհաքաղաքական մրցակցություններում և պատմական դժգոհությունների մեջ են:

Ադրբեջանի համար ֆրանսիական տարածքներում անկախության շարժումներին աջակցելը Ֆրանսիային Հայաստանին աջակցելու և սեփական միջազգային հեղինակությունն ամրապնդելու միջոց է:

Այս գործողությունները Ֆրանսիայի համար անդրծովյան տարածքներում իր ինքնիշխանությանն ու կայունությանն ուղղակի մարտահրավեր են՝ սուր մեղադրանքներ հարուցելով և Փարիզի և Բաքվի միջև մեծացնելով լարվածությունը։