
25-04-2025 | 15:30
Հայաստանի վարչապետի և ԱՄՆ պետքարտուղարի միջև հեռախոսազրույցը, որ տեղի է ունեցել մարտի 25-ին, ժամանակագրական առումով «ուղեկցել» է ոչ միայն Իրանի ԱԳ նախարար Աբբաս Արաղչիի Հայաստան կատարած այցին, այլ նաև Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանի ԱՄՆ կատարած այցին, որն առաջինն է Դոնալդ Թրամփի վարչակազմի պաշտոնամուտից ի վեր:
Վաշինգտոնում տեղի է ունեցել Ռուբիո-Ֆիդան հանդիպումը, որի վերաբերյալ պետքարտուղարության տարածած հաղորդագրությունն ունի հետաքրքիր ձևակերպումներ: Մասնավորապես, ըստ պետքատուղարության տարածած տեղեկության, պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն Հաքան Ֆիդանին խնդրել է աջակցել Ուկրաինայում և Հարավային Կովկասում խաղաղությանը: Սա շատ ուշագրավ է, եթե հաշվի առնենք նաև այն, որ Հարավային Կովկասի կայունության հարցը տեղ է գտել նաև Հայաստանի վարչապետի հետ Ռուբիոյի հեռախոսազրույցի վերաբերյալ պետքարտուղարության պաշտոնական հաղորդագրությունում:
Մասնավորապես, դրանում նշվում է, որ պետքարտուղար Ռուբիոն ու վարչապետ Փաշինյանը համակարծիք են եղել, որ ցանկացած ձևի էսկալացիա Հարավային Կովկասում անընդունելի է: Հատկանշական է, որ այդ ասպեկտը տեղ չէր գտել հեռախոսազրույցի մասին հայկական կողմի տարածած պաշտոնական հաղորդագրությունում, թեև համենայն դեպս տրամաբանությունը հուշում է, որ դա առաջին հերթին կարևոր ասպեկտ պետք է լիներ Հայաստանի համար, հատկապես հրադադարի վերաբերյալ այն ապատեղեկատվությունների ֆոնին, որ ծավալում է Ադրբեջանը վերջին օրերին:
Համենայն դեպս, կարևոր է, երբ Վաշինգտոնը շեշտադրում է Կովկասում կայունության և խաղաղության հարցը, թեև մյուս կողմից այդ շեշտադրումը կարող է նշանակել, որ տեսնում են իրական ռիսկեր: Ընդ որում՝ Հայաստանի վարչապետի հետ հեռախոսազրույցի մասին հաղորդագրությունում ինքնին ձևակերպումը ուշագրավ է՝ «ցանկացած տեսակի» էսկալացիայի անընդունելիության մասով: Այլ կերպ, խոսքը կարող է լինել ոչ միայն պարզապես մասշտաբային ռիսկի, այլ լոկալ բնույթի էսկալացիայի վտանգի մասին, որ տեսնում է Վաշինգտոնը:
Այդ համատեքստում Թուրքիայի նախարարի հետ վաշինգտոնյան հանդիպմանը Ռուբիոյի հայցումը՝ աջակցություն Հարավային Կովկասում խաղաղությանը, կարող է գուցե «թարգմանաբար» նշանակել ազդեցություն Ադրբեջանի վրա՝ կանխելու համար էսկալացիայի միջոցով որևէ հարց լուծելու Ադրբեջանի մտադրությունը: Հետաքրքիր է, արդյո՞ք Ռուբոյի այդ խնդրանքը Ֆիդանին «ձևավորվել» է Իլհամ Ալիևի օգնական Հաջիևի հետ ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերի խորհրդական Մայք Ուոլցի հեռախոսազրույցի հիման վրա, որում Ուոլցը գուցե շոշափել է էսկալացիայի ռիսկեր:
www.1in.am