
10-07-2025 | 15:36
«Մենք ականատես ենք լինում Մերձավոր Արեւելքի առաջացման գործընթացում սկզբունքային տեղաշարժի։ Այդ գործընթացը Սիրիայից էր սկսվել, մեր աչքերի առաջ ձեւավորվում է նոր Մերձավոր Արեւելք։ Եվ այդ նոր Մերձավոր Արեւելքում Իրանի դերը թուլացած կլինի։ Սա նոր իրադրություն կստեղծի մեր տարածաշրջանում»,- «Առավոտի» հետ զրույցում ասաց թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը՝ անդրադառնալով Իսրայելի կողմից Իրանի վրա հարձակմանը։
Հարցին, որ Սյունիքի հարցով Իրանը վճռորոշ դիրքորոշում է հայտնել, այս գործոնը եւս հետ է պահել Հայաստանի թշնամիներին՝ Սյունիքում ուժով միջանցք բացելու ծրագրից, ի՞նչ սպասել այս իրավիճակում, Սաֆրաստյանը պատասխանեց. «Իմ կարծիքով՝ մենք մինչեւ հիմա գերագնահատել ենք Իրանի որոշիչ դերը Սյունիքի հարցում։ Չեմ կարծում, որ Իրանը որոշիչ դեր է ունեցել։ Այստեղ ուրիշ հանգամանքներ են որոշիչ դեր ունեցել, մասնավորապես, Ռուսաստանն է դեռեւս մեր տարածաշրջանում իրական ուժը։ Վերջիվերջո մեր տարածաշրջանում Իրանի ձեռքերը կապված են՝ Հարավային Կովկասում Թուրքիայի գործոնով պայմանավորված։ Հիմա, երբ Իրանի դերը թուլանում է տարածաշրջանում, չեմ կարծում, որ դա շատ կփոխի իրադրությունը, որովհետեւ Սյունիքի անվտանգությունը կախված է Ռուսաստանից, այլ հանգամանքներից։ Կարծում եմ՝ Ադրբեջանը դա հաշվի կառնի։ Այս պահին իմ մոտեցումը հետեւյալն է, որ Ադրբեջանը դեռեւս չի գնա լայնածավալ գործողությունների։ Կսպասեն, որպեսզի տեսնեն, թե ինչպիսի զարգացումներ կլինեն մոտակա օրերին։ Շատ բան կախված է հենց մոտակա ժամերից, թե ինչ որոշումներ կընդունի Իրանի՝ ողջ մնացած ռազմական ղեկավարությունը»։
Ռուբեն Սաֆրաստյանի խոսքով՝ Իսրայելի հարվածների հետեւանքով Իրանի ռազմական ղեկավարության ավելի քան 20 պաշտոնյա սպանված է։ Իրանի ներսում Իսրայելն ունի հատուկ պատրաստված խմբեր, որոնք հատուկ զենքեր են կիրառել նրանց տների դեմ ու ոչնչացրել ռազմական ղեկավարներին։ «Այսինքն՝ հիմա Իրանի բարձրագույն ղեկավարության որոշումներից է կախված, թե ինչ ընթացք կունենա այս ամենը։ Նրանցից կենդանի մնացածները հիմա որոշում են՝ ինչ անեն։ Իսկ որոշման էությունը հետեւյալն է՝ Իրանն ունի բավականին լուրջ զենք, որը մինչեւ հիմա չի կիրառել։ Այդ զենքը՝ բալիստիկ հրթիռներ եւ այլն, կարող է հիմա կիրառել։ Եթե ինքը որոշի այդ զենքը կիրառել, ես համոզված եմ, Իսրայելի հարվածը կլինի էլ ավելի ուժեղ։ Եվ չի բացառվում, որ այս անգամ նաեւ ամերիկացիները հարված կհասցնեն Իրանին, մասնավորապես, Պարսից ծոցի ռազմածովային ուժերի միջոցով։ Եվ շատ կարեւոր է նաեւ հաշվի առնել Թրամփի վերջին հայտարարությունը, նա զգուշացրեց Իրանի ղեկավարությանը, որ նման որոշում չընդունեն։ Դա հատուկ է արված, որովհետեւ ամերիկացիներն էլ հավանաբար տվյալներ ունեն, որ այս ժամերին որոշվում է, թե Իրանի՝ կենդանի մնացած ռազմական ղեկավարությունն ինչ անի»,- ասաց նա։
Սաֆրաստյանի խոսքով՝ Իսրայելն արդեն հարվածների երկրորդ ալիքն է սկսել հունիսի 13-ին։ Մեծ հարված է հասցված Իրանին, եւ հիմա էլ Իրանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը պետք է որոշում կայացնի։ «Եվ ես կարծում եմ, որ Ադրբեջանն էլ մոտակա ժամանակները կսպասի, կտեսնի, թե ինչ զարգացումներ կլինեն, հետո կորոշի՝ օգտվել իրադրությունից, թե չէ»,- հավելեց մեր զրուցակիցը։
www.aravot.am