15-10-2024 | 12:24
Ադրբեջանն ու Հայաստանը ներկայումս բանակցում են խաղաղության շրջանակի շուրջ. Ադրբեջանական APA-ի հետ հարցազրույցի ժամանակ ասել է Ադրբեջանի նախկին արտգործնախարար Թոֆիգ Զուլֆուգարովը։
Նա նշել է, որ կոնկրետ թեմաների շուրջ բանակցությունները կշարունակվեն ավելի ուշ։
«Հայտնի է, որ սահմանազատման գործընթացի վերջնական փուլում սահմանների և հաղորդակցությունների հարցը կարող է ամբողջությամբ լուծվել։ Սրանից հետո հումանիտար խնդիրները դառնում են հրատապ։
Տարբեր հումանիտար հարցեր պետք է լուծվեն։ Այս ամենը քաղաքական պատասխանատվություն է։ Այսինքն՝ կոնֆլիկտ է տեղի ունեցել, և ով է այստեղ քաղաքական պատասխանատվություն կրում, անպայման պետք է արտացոլվի համաձայնագրում։ Որովհետև Հայաստանը՝ որպես պետություն, պաշտոնապես տարածքային պահանջներ է ներկայացրել Ադրբեջանին, օկուպացրել է մեր հողերը, մեր տարածքում էթնիկ զտումներ են իրականացվել, ավերածություններ են եղել, վնաս են հասցվել պետությանն ու ժողովրդին։ Բանակցությունների միջոցով Հայաստանը կարող է ընդունել իր պատասխանատվությունը որպես պետություն և փոխհատուցում վճարել Ադրբեջանին։ Օրինակ, Գերմանիան ստանձնեց ֆաշիզմի պատասխանատվությունը և որպես պետություն փոխհատուցում վճարեց տարբեր պետությունների և անհատների: Փոխհատուցումների վճարման գործընթացը շարունակվել է մինչև վերջերս»,-ասել է ադրբեջանցի նախկին պաշտոնյան։
Նա նշել է, որ եթե Հայաստանը չհամաձայնի փոխհատուցում վճարել բանակցությունների միջոցով, ապա Ադրբեջանը որպես պետություն կարող է Հայաստանին դատի տալ միջազգային դատարանում . օկուպացիայի արդյունքում նրանց պատճառված վնասի հատուցում. Ուստի սա ապացուցելով՝ պետք է հայկական պետությունից փոխհատուցում պահանջել։
Հայաստանի փոխհատուցումը կարո՞ղ է լինել տարածքային փոխհատուցման տեսքով։
Թոֆիգ Զուլֆուգարովն ասել է, որ եթե լինեն ուղիղ բանակցություններ, ապա կարող են տարբեր որոշումներ կայացվել, այդ թվում՝ տարածքային փոխհատուցման վերաբերյալ։
«Եթե փոխհատուցման հարցը լուծվի միջազգային դատարանների միջոցով, ապա այլ տարբերակներ անհնարին կլինեն։ Այսինքն՝ միջազգային դատարանները կարող են որոշել միայն որոշակի չափի փոխհատուցում։ Եթե փոխհատուցման գումարի վճարումն անհնար է, ապա Հայաստանը կարող է տարբերակներ առաջարկել։ Այսինքն, եթե Հայաստանը տեսնում է, որ փոխհատուցման պահանջվող չափն անհասանելի է, ապա կարող է քննարկվել տարածքային փոխհատուցումը բանակցությունների միջոցով։ Միջազգային պրակտիկայում բանակցություններ են եղել տարածքային հարցի շուրջ։ Օրինակ՝ Չինաստանը, որը ցանկանում էր ելք ունենալ դեպի ծով Հեռավոր Արեւելքում, ԽՍՀՄ-ին առաջարկեց փոխանակել հողի մի մասը։ Այսինքն՝ միջազգային պրակտիկայում նման դեպքեր կան։ Բայց նախ այս թեման պետք է բարձրացվի»,- ասել է Ադրբեջանի նախկին արտգործնախարարը։
Ինչպես տեսնում ենք, Բաքուն նախկին պաշտոնյաների միջոցով ասպարազ է գցում Հայաստանից ավելի շատ տարածքներ պոկելու թեման։