17-01-2025 | 19:30
«Ռուսնեֆտ»-ը իր կառուցվածքից բացառել է Ադրբեջանում ակտիվները վերահսկող ընկերությունները, գրում է РБК-ն՝ փաստաթղթերի հղումով։ Որոշումն առնչվել է բրիտանական-վիրջինական GEA Holdings Limited-ին, որն ԱԲՀ նախագծեր ուներ հանրապետության պետական նավթային Socar ընկերության հետ:
GEA-ի միջոցով «Ռուսնեֆտ»-ը մասնակցել է 16 հանքավայրերի մշակմանը, այդ թվում՝ Ապշերոնի, Բինագադիի, Նեֆտչալայի և Շիրվանի։ Այն գնվել է 2014 թվականին 870 միլիոն դոլարով և համարվում էր Ադրբեջանի «ցամաքում նավթի արդյունահանմամբ զբաղվող օտարերկրյա խոշորագույն նավթային ընկերությունը»։
«Ռուսնեֆտ»-ը նաև ազատվել է GEA-ի հետ կապված Cypriot Global Energy Cyprus Limited-ից և Կայմանյան կղզիների չորս ընկերություններից՝ Kura Valley Holdings Ltd.-ից, Karasu Operating Compan-ից, Karasu Petroleum Company-ից և Karasu Development Company-ից: Առաջին երկուսը մասնակցել են Պադարի (RussNeft-ը դուրս է եկել նախագծից 2019-ին), Միշովդագի և Քելամեդդինի հանքավայրերի արդյունահանմանը։
«Ռուսնեֆտը» առաջնահերթություն է համարել Ադրբեջանում իրականացվող նախագծերը։ Այնտեղ արդյունահանման ծավալները վերջին ժամնակներս չեն ներկայացվել, սակայն 2019 թվականին ընկերությունը նախատեսում էր այնտեղ արդյունահանել մոտ 500 հազար տոննա նավթ։ Ընկերությունը չի պարզաբանել հանրապետությունը լքելու իր որոշումը։
Ադրբեջանական ընկերություններին դուստր ձեռնարկությունների ցուցակից հանելուց հետո «Ռուսնեֆտն» այլևս արտասահմանյան արդյունահանման ակտիվներ չունի։ Այժմ նրա արտադրական պորտֆելը կենտրոնացած է Արևմտասիբիրյան, Պովոլժիեի և Կենտրոնական Սիբիրյան տարածաշրջաններում։ Ընկերությունը մատնանշել է «բացասական արտաքին գործոնները», որոնք հանգեցրել են նավթի շուկայում «անորոշության»: 2023 թվականին «Ռուսնեֆտը» տարեկան կտրվածքով կրճատել է նավթի արդյունահանումը 7%-ով՝ հասնելով 6,43 միլիոն տոննայի։
Փորձագետները տեղի ունեցողը կապում են Ուկրաինայի պատերազմի հետ, որը շարունակում է սեղմել Ռուսաստանին պատժամիջոցների ճիրաններում: Օտարերկրյա ակտիվներից դուրս գալը տեղի է ունենում ընդհանուր աշխարհաքաղաքական մթնոլորտի համատեքստում, նշում է General Invest-ի մենեջեր Տատյանա Սիմոնովան։ «Այդ թվում՝ ռուսաստանյան ընկերությունների դեմ պատժամիջոցների և հենց ռուսաստանյան ընկերությունների կողմից պատասխան միջոցների ֆոնին», - ավելացնում է նա։
Veta փորձագիտական խմբի կառավարիչ գործընկեր Իլյա Ժարսկին համաձայն է, որ «Ռուսնեֆտ»-ի Ադրբեջանից հեռանալու պատճառը կարող է լինել միջազգային գործողությունների հետ կապված պատժամիջոցների ռիսկերը։
«Ռուսնեֆտ»-ի շահառուն Միխայիլ Գուցերիևի ընտանիքն է։ Միլիարդատերը ԵՄ-ի և Մեծ Բրիտանիայի պատժամիջոցների տակ է հայտնվել դեռևս պատերազմը սկսվելուց առաջ՝ 2021 թվականին, Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հետ կապի պատճառով, որն Արևմուտքում մեղադրվում է ընտրությունները կեղծելու և ընդդիմությանը հետապնդելու մեջ։
Պատժամիջոցների սահմանումից հետո Գուցերիևը լքել է «Ռուսնեֆտ»-ի տնօրենների խորհրդի նախագահի պաշտոնը։ Նախկինում ընկերության բաժնետոմսերի 23,46%-ը պատկանում էր շվեյցարական Glencore-ին, սակայն Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինա լայնամասշտաբ ներխուժումից հետո ընկերությունը վաճառեց իր մասնաբաժինը: